Pierwsze wzmianki historyczne o tej miejscowości pochodzą z XIII wieku, w tym czasie tereny te były zasiedlone niemieckimi kolonistami. W XIV wieku miejscowość ta przeszła w ręce krzyżackie i podlegały wójtowi tczewskiemu, który rezydował na zamku w Sobowidzu. W czasie wojny trzynastoletniej wieś została zniszczona. W II połowie XV wieku Gołębiewo Średnie zostało włączone w granice Prus Królewskich. W latach 60-tych XVI wieku Gołębiewo należało do rodziny Gołębiewskich, następnie właścicielami tego majątku byli Piesińscy, a później Beymanowie. Z biegiem lat właściciele majątku Gołebiewo Średnie zmieniali się. Po I rozbiorze Polski wieś ta włączona została w granice państwa pruskiego.
W 1920 roku miejscowość ta weszła w skład Wolnego Miasta Gdańska. Na mocy podpisanego w Wersalu 28 czerwca 1919 r. Traktatu Pokojowego zostało utworzone Wolne Miasto Gdańsk. Traktat w art. 100 określał kształt granicy Wolnego Miasta. Granica została podzielona na sekcje, oznaczone literami od A do G. Na granicy zostały ustawione granitowe słupy graniczne z napisem: "Traite de Versailles / 28 Juin 1919", dużymi literami F.D. od strony Wolnego Miasta, D. od strony Niemiec i P. od strony Polski. Słupy oznaczone były literą sekcji i kolejnym numerem.Sekcja D przebiegała od punktu między Bożym Polem a Postelau, przez punkt Gołębiewo Średnie / Mittel Golmkau, między Dalwinem, a Sobbowitz, między Miłobądzem, a Kohlin, przez Łąki Tczewskie (Wiesenau) do Wisły (Weichsel).Odcinek ten liczył ponad 30 km, ustawiono na nim 170 słupów oznaczonych od D001 do D170.
Po II wojnie światowej majątek został przejęty przez Rosjan. Od 1945 roku majątek użytkowany był przez Urząd Bezpieczeństwa, a następnie stanowił filię więzienia starogardzkiego. W 1954 roku majątek przejął PGR Sobowidz, a w budynkach dworskich powstały biura gospodarstwa oraz mieszkania pracownicze. Obecnie gospodarstwo rolne znajduje się w rękach prywatnych. Gołębiewo Średnie tak jak pobliskie miejscowości ma charakter rolniczy,obecnie zamieszkuje w niej prawie 300 mieszkańców.
Dzisiaj tym, którzy rozglądają się podczas jazdy samochodem już się nie rzuca w oczy, więcej, nawet jeśli wiedzą gdzie patrzeć, nie dojrzą nic. Jeszcze w latach sześćdziesiątych jaśniała z daleka bryła rumowiska, biała na tle ciemnego lasu, z szerokim przedpolem ciągnącym się niemal do drogi.
Ale to było zanim wyprostowano asfaltowe zakola szosy, i tak jak nieuregulowane w XIX wieku rzeki, nie miała ona jeszcze swoich oderwanych od głównego nurtu płowiejących i zarastających zakrętów a przecież także wtedy ta pamięć musiała dotyczyć czegoś bardzo dawnego i z innej epoki, z czasów gdy Rosjanie po raz drugi, po wojnach północnych, pojawili się na Pomorzu zostawiając na pamiątkę nazwy kilku wsi i dając trwałe imię Kociewiu.
Więc jednak grób i cmentarz. W aktach sztabu generalnego wojsk rosyjskich z 1813r. można znaleźć notatkę o szpitalu (lazarecie)w Golmkau[Gołębiewie] był przeznaczony dla oddziałów rosyjskich i przy kolejnym połączeniu się z pruskim batalionem obrony terytorialnej[Landwehrbataillone] z Gdańska (czerwiec 1813) został ponownie rozwiązany. Ponieważ napotkane w czerwcu 1813 pruskie bataliony obrony terytorialnej wtedy już miesiącami będąc pod Gdańskiem były oddzielone od rosyjskich pułków, można założyć, że masowe groby Rosjan i Prusaków były odrębne… Zatem wszystkie fakty przemawiają zgodnie za tym, że w tak zwanym „Lasku Rosyjskim” w Golmkau zostali pochowani rosyjscy żołnierze alianckiej armii oblężeniowej z 1813r.
W Gołębiewie Średnim z okresu przedwojennego zostały następujące rodziny:
Tesler, Makurat Leon, Szwendowscy. Po wojnie osiedliły się następujące rodziny: Klejny, Bela, Drobniewscy, Jurkin (Rosjanin), Podwojewscy, Król, Stawarek, Loda, Peplińscy, Szczypiorowscy, Kantak. Przed wojną w pałacu, który mieścił się w Gołębiewie Średnim mieszkał właściciel okolicznej ziemi (Niemiec). Zaraz po wojnie pałac zajęli Rosjanie, którzy utworzyli tam więzienie. Strażnikiem był tam właściwie każdy, dorosły mężczyzna z wioski. Po trzech latach Rosjanie się wynieśli i w majątku powstał PGR, który należał do kombinatu w Rusocinie. Pierwszym jego szefem był pan Adamowicz, a ostatnim pan Piotr Fierek. W PGR-rze hodowano około 100 krów, 24 konie i uprawiano zboże na około 300 hektarach ziemi. Zaraz po wojnie w PGR-rze pracowali więźniowie, a później także mieszkańcy. Około 1960 roku powstał sklep GS-u, który prowadziła Maria Turzyńska (z domu Szwendowska). W okresie powojennym w pałacu był też klub i świetlica, do której bardzo często przyjeżdżało kino, a później postawiono też telewizor. Nie obyło się też bez cotygodniowych potańcówek, na których pięknie na harmonii, przygrywał Jan Tysler.
Jurkinowie nie byli Rosjanami, tylko Polakami z Wileńszczyzny.
OdpowiedzUsuńFajna strona.
OdpowiedzUsuń